ΓΣΕΒΕΕ

Η πρωτοβουλία της Δημοκρατικής Συμπαράταξης να αναδείξει ένα θέμα με ευρύτερες αναπτυξιακές αλλά και κοινωνικές διαστάσεις αποτελεί ένα απτό παράδειγμα ότι ο πολιτικός σχεδιασμός μπορεί και πρέπει να ξεφεύγει από το στενό εκλογικό ορίζοντα και τον πολιτικό κύκλο της 4ετίας. Η άποψη ότι οι πολιτικές έχουν βραχυπρόθεσμη στοχοθεσία είναι πλέον παρωχημένη και πρέπει να δώσει τη θέση της σε στρατηγικές στοχεύσεις, οι οποίες να παραμετροποιούνται ανάλογα με τον υφιστάμενο πολιτικό συσχετισμό που έχει προκρίνει η κοινωνική πλειοψηφία.

Η στάση των διεθνών θεσμών και των πιστωτών έχει αποδείξει ότι όταν η ελληνική πλευρά αδυνατεί να σχεδιάσει συντεταγμένα και μακροχρόνια, τότε είναι πιο ευάλωτη σε πάσης φύσεως εκβιασμούς και νουθεσίες, πολλές φορές με επιβολή ρυθμίσεων άσχετων με το περιβάλλον στο οποίο εκδηλώνονται οι παθογένειες. Το ίδιο συνέβη και στην περίπτωση του νέου ασφαλιστικού συστήματος, όπου η κυβέρνηση, με τον ελάχιστο χρόνο προσαρμογής έδωσε την ευκαιρία στους πιστωτές να πιέσουν για ακόμη πιο επώδυνες λύσεις.

Το ζήτημα της διαγενεακής αξιοποίησης των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας είναι ένα ζήτημα που προτάσσει πάνω από όλα το αναπτυξιακό, το κοινωνικό και το περιβαλλοντολογικό ισοζύγιο. Η προσπάθεια για τη θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού διαγενεακής ισορροπίας και αειφορίας της κοινωνικής πολιτικής δεν είναι μια μάταιη ενέργεια, αποτελεί άλλωστε το αντικείμενο σύγχρονου προβληματισμού σε όλα τα κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα του κόσμου, και συνέχεται σε μεγάλο βαθμό με τις πολιτικές για την κλιματική αλλαγή και τις διεθνείς επενδύσεις- ένα θέμα επίκαιρο λόγω των αποφάσεων Τραμπ. Σε μια περίοδο μάλιστα που οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες είναι περισσότερες από τις σταθερές της οικονομίας, σε μια περίοδο που για πρώτη φορά οι νέες γενιές βιώνουν χειρότερες συνθήκες κοινωνικής αναπαραγωγής από αυτές που βίωναν οι γονείς τους, οφείλουμε όλοι να δώσουμε εναλλακτικές που προασπίζουν το μέλλον και τα δικαιώματα των νέων ανθρώπων, οι οποίοι είναι η βάση για το νέο παραγωγικό μοντέλο, τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού, την επιστημονική συνέχεια, την τοπική ανάπτυξη.

Η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου ως μέσο ενίσχυσης των ασφαλιστικών συστημάτων δεν είναι νέα ιδέα, χωρίς εφαρμογή σε άλλες χώρες. Είναι πρωτοπόρα όμως, υπό την έννοια ότι συγκροτεί ένα οιονεί «κουμπαρά- καλάθι» αξιών, ο οποίος εκτείνεται στο μέλλον και δύναται να αξιοποιηθεί για επενδυτικούς και κοινωνικούς σκοπούς.

Η πρόβλεψη για τη δημιουργία του Ειδικού Λογαριασμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών είναι σαφέστατα μια κίνηση με προοδευτικό χαρακτήρα, η οποία σε αντίθεση με τις σειρήνες των ημερών, δεν προτάσσει την μερική ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης ως μέσο βελτίωσης των χρηματοοικονομικών ροών των συνταξιούχων. Μάλιστα, στη Λευκή Βίβλο της Ευρ. Επιτροπής για την κοινωνική πολιτική, υπάρχουν αποσπάσματα που θέτουν ως λύση για τη συνταξιοδότηση την παραχώρηση της ιδιόκτητης κατοικίας προς τραπεζικά ιδρύματα αντί καταβολής εφάπαξ ή σε μηνιαίες δόσεις ποσών. Αντίθετα με τα παραπάνω, η συγκεκριμένη πρόταση θέτει στο επίκεντρο τη συσχέτιση ανθρώπινου κεφαλαίου και φυσικών πόρων που διαθέτει κάθε χώρα: όσο ποιο αποδοτική χρήση των πόρων γίνεται, τόσο το μερίδιο στη μελλοντική κοινωνική ευημερία αυξάνεται. Το παράδειγμα της Νορβηγίας καταδεικνύει ότι τα οφέλη είναι πολλά και πολλαπλασιαστικά. Εκτός από τη δημιουργία αξίας, παράγεται ένα δίχτυ ασφαλείας και προσαρμογής σε δύσκολες οικονομικά περιόδους. Παράλληλα, δίνεται σήμα στις αγορές και τα διάφορα επενδυτικά ταμεία ότι η χώρα εργάζεται επί τη βάση ενός μακρόπνοου σχεδιασμού, και αυτό δημιουργεί ένα περισσότερο ελκυστικό περιβάλλον. Οι νέοι άνθρωποι αξιοποιούν τις τεχνολογικές προοπτικές παραμένοντας στη χώρα και συμβάλλοντας στην αύξηση της παραγωγικότητας, στο δημογραφικό και την απασχόληση. Στην επικείμενη Συνταγματική αναθεώρηση είναι σκόπιμο κατά την άποψη μου, να υπάρχει προστασία των αποθεματικών των ταμείων.

Η νομοθετική πρόβλεψη του Ν. 4162/2013 για την αξιοποίηση ποσοστού εσόδων από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων για το ασφαλιστικό σύστημα είναι ασφαλώς θετική ως ένα πρώτο βήμα απεξάρτησης. Η ΓΣΕΒΕΕ θεωρεί ασφαλώς ότι θα πρέπει να επεκταθεί σε διάφορες μορφές επενδύσεων/ εκμεταλλεύσεων της δημόσιας περιουσίας. Υπάρχουν περιθώρια να συμπληρωθεί με επί μέρους παρεμβάσεις και προσθήκες που θα αφορούν:

1) Στην αξιοποίηση ποσοστών από αντίστοιχες συμβάσεις παραχώρησης που αφορούν στη δημιουργία δικτύων ενέργειας (πχ αγωγοί φυσικού αερίου και πετρελαίου)

2) Στην ένταξη ποσοστού επί του συνόλου της ακίνητης περιουσίας της χώρας ώστε να δημιουργηθεί ένα αρχικό κεφάλαιο διαχείρισης, με επενδυτικό προσανατολισμό. Ειδικότερα, να ενταχθεί στο νέο Ταμείο η αγροτική γη, η οποία δεν καταγράφεται ως ιδιωτική περιουσία και να παραχωρηθεί σε παραγωγούς, συνεταιρισμούς και άλλες μορφές οργάνωσης έναντι αντιτίμου που θα προστίθεται στο ασφαλιστικό σύστημα. Αντίστοιχα, να αποδοθεί μέρος των φορολογικών εσόδων που προκύπτει από αγροτικές εκμεταλλεύσεις μη ενταγμένων σε μητρώο αγροτών.

3) Στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων μετάλλων (χρυσού, αργύρου, μαρμάρου και όχι μόνο, πχ ειδικά μέταλλα όπως ζεόλιθος) μέσα από συμβάσεις παραχώρησης για τη δημιουργία συνταξιοδοτικών εργαλείων, που θα ευνοούν την τοπική ανάπτυξη της περιοχής στην οποία πραγματοποιούνται εξορύξεις.

4) Στην αξιοποίηση των φυσικών δυνατοτήτων πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης που προκύπτουν από την ύπαρξη πληθώρας φυσικών ιαματικών πηγών και υψηλής ποιότητας υπηρεσιών ιατρικού τουρισμού (εκτός από το συνταξιοδοτικό, μπορεί να καλυφθεί το σκέλος των υποδομών υγείας και της υγείας των πολιτών, μέσα από με συμπράξεις των εθνικών φορέων με διεθνείς ασφαλιστικούς οργανισμούς για υπηρεσίες υγείας σε συνδυασμό με τουριστικά πακέτα).

5) Στην αξιοποίηση περιοχών φυσικού κάλλους, που εκτός από την ήπια τουριστική τους εκμετάλλευση μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατ’ εξαίρεση για επιστημονικά πειράματα, τεχνολογικά και ιατρικά συνέδρια. Τα τέλη θα κατευθύνονται σε ταμείο υπέρ της έρευνας για το περιβάλλον και το ασφαλιστικό σύστημα.

6) Στην αποτελεσματική αξιοποίηση όλων των μορφών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως γεωθερμία, αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκά.

7) Στο Ταμείο που συστήνεται (ειδικό λογαριασμό) θα μπορούσε να υπάρχει η πρόβλεψη για κατάθεση αφορολόγητων κερδών μικρομεσαίων επιχειρήσεων με σκοπό την επένδυση σε πράσινη τεχνολογία με χαμηλότοκο δάνειο ή συνεκμετάλλευσης με άλλες επιχειρήσεις για αναβάθμιση της ποιότητας των θέσεων εργασίας.

Παράλληλα, παραμένει σε ισχύ η πρόταση της ΓΣΕΒΕΕ για τη διαχείριση του χρέους των επαγγελματιών, εμπόρων και βιοτεχνών με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούνται όροι διαγενεακής ισορροπίας (πάγωμα και κεφαλαιοποίηση οφειλών που είχαν δημιουργηθεί με το προηγούμενο σύστημα, με εξαγορά στο τέλος του ασφαλιστικού βίου). Θεωρούμε ότι αυτές οι προτάσεις αν υλοποιηθούν θα λειτουργήσουν ως συγκοινωνούντα δοχεία εξυγίανσης του.

Η Ευρωπαϊκή Ο.Κ.Ε. (Ε.Ο.Κ.Ε.) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πραγματοποίησε ημερίδα στις 2/6/2017, με αφορμή τη Λευκή Βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για το μέλλον της Ευρώπης: «Προβληματισμοί και σενάρια για την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 έως το 2025». Στην εκδήλωση, που έλαβε χώρα στην αίθουσα της Γερουσίας της Βουλής, παρουσιάστηκαν 5 πιθανά σενάρια για το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, κ. Γ. Καββαθάς στην ομιλία του ανέφερε «είναι σαφές ότι η χώρα  και οι κοινωνικοί εταίροι οφείλουν  να παρακολουθούν στενά την ατζέντα που διαμορφώνεται στο ευρωπαϊκό σκηνικό, όπως είναι σαφές ότι ο πυρήνας της Ευρώπης πρέπει να πλησιάσει πιο κοντά στις αδήριτες ανάγκες και ιδιαιτερότητες της ευρωπαϊκής περιφέρειας.

Αποτελεί γενική παραδοχή ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δέχτηκε την περίοδο της κρίσης ισχυρούς κραδασμούς, τόσο στο επίπεδο της πολιτικής νομιμοποίησης και εκπροσώπησης, όσο και στο επίπεδο της διοικητικής και οικονομικής αποτελεσματικότητας και αδυναμίας επίλυσης των προβλημάτων που ανέκυψαν εξ αιτίας της αναδιάταξης στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας και της αναδιάρθρωσης ισχύος στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι υπερσυντηρητικές δυνάμεις που ανέλαβαν την οικονομική διοίκηση της ΕΕ τα τελευταία 10-15 χρόνια έθεσαν στο περιθώριο την ατζέντα για μια πιο δημιουργική, ενωμένη Ευρώπη σύγκλισης και συνοχής και προέταξαν την ανταγωνιστικότητα, ακόμη και μεταξύ των χωρών της ΕΕ, ως κυρίαρχο ζητούμενο στοιχείο για την Ευρώπη του 2030. Προφανή θύματα αυτής της νέας στρατηγικής  ήταν και παραμένουν οι χώρες της περιφέρειας, οι οποίες μαζί με τις δομικές τους αδυναμίες, έφεραν το βάρος υιοθέτησης επώδυνων μεταρρυθμίσεων και πολιτικών, οι οποίες ελάχιστα βελτίωσαν τη θέση τους στο νέο οικονομικό μοντέλο».

«Σε αυτό το πλαίσιο», συνέχισε ο κ. Καββαθάς «οι Ευρωπαίοι πολίτες βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια σειρά από παρεμβάσεις που επέτειναν την οικονομική ανασφάλεια, αύξησαν τις ανισότητες, συρρίκνωσαν το κράτος πρόνοιας και διεύρυναν το χάσμα Βορρά-Νότου. Παράλληλα, νέες προκλήσεις αναδείχθηκαν στο εσωτερικό της Ευρώπης: προσφυγικό, περιφερειακές συγκρούσεις, τρομοκρατία, πολιτικός εξτρεμισμός, αδυναμία ελέγχου του χρηματοπιστωτικού οικοδομήματος.

Ο ευρωσκεπτικισμός, η αποξένωση, η αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής προοπτικής, ο λαϊκισμός δεν προέκυψαν τυχαία. Ήταν τα αποτελέσματα διάψευσης των προσδοκιών των Ευρωπαίων πολιτών σχετικά με τα οφέλη από την πορεία ολοκλήρωσης του ευρωπαϊκού οράματος. Ήταν το αποτέλεσμα υπαναχώρησης από τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες της αλληλεγγύης, της συνεννόησης, της επικοινωνίας και διαλόγου. Συνέπεια της επικράτησης της εθνικής περιχαράκωσης στις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης. Σήμερα είναι καταφανές ότι οι θεσμοί στην ΕΕ λειτουργούν λιγότερο δημοκρατικά, το ευρωκοινοβούλιο δεν έχει ουσιαστικό αποφασιστικό χαρακτήρα, οι οικονομικές πολιτικές δεν αποφασίζονται με διαφάνεια. Η ΕΟΚΕ και η ΟΚΕ έχουν σπουδαίο ρόλο να διαδραματίσουν για την αναστροφή του κλίματος αυτού και την εμπέδωση του κοινωνικού διαλόγου.

Οι Βρετανοί πολίτες είδαν στο παραπάνω πλαίσιο τον καθρέφτη του μέλλοντός τους, και έστω με οριακά ποσοστά, έθεσαν εαυτό εκτός ευρωπαϊκού project. Παρά τις περιφερειακές διαφορές και τις ιδιαιτερότητες που μπορεί κανείς να εντοπίσει στην περίπτωση της Βρετανίας, το Brexit αποτέλεσε αναμφίβολα τη λυδία λίθο, που μετατόπισε οριστικά την ατζέντα για το μέλλον της Ευρώπης. Κατά μια έννοια, για αυτό το λόγο είμαστε σήμερα εδώ. Για να συζητήσουμε και αναλογιστούμε ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος για να κινητοποιηθούν οι δυνάμεις υπεράσπισης της κοινής ευρωπαϊκής πορείας, χωρίς άλλες καθυστερήσεις, χωρίς ετεροβαρείς πολιτικές. Προσωπικά, πιστεύω ότι η συστράτευση που είδαμε τελευταία στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή είναι θετική αλλά πρέπει να συνεχιστεί με ειλικρίνεια και θάρρος για υιοθέτηση ριζοσπαστικότερων πολιτικών και εξεύρεσης λύσεων σε κρίσιμα πεδία οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Πρόεδρος Γιούνκερ έσπευσαν να διαμορφώσουν ένα μενού επιλογών για την Ευρώπη του μέλλοντος, μια Λευκή Βίβλο τις σελίδες των οποίων καλούνται να συγγράψουν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες. Είχαν προηγηθεί και άλλες θετικές, δειλές ασφαλώς πρωτοβουλίες σχετικά με την κινητοποίηση των επενδύσεων και τις αναπτυξιακές (πακέτο Γιούνκερ). Όμως, δεν πρέπει να είμαστε υπερβολικά αισιόδοξοι, αν δεν δούμε πραγματικά σημάδια αλλαγής στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Θεωρώ ότι ένας σημαντικός τροφοδότης της ευρωπαϊκής κρίσης παραμένει η διαρκής παλινδρόμηση και καθυστέρηση που υπάρχει γύρω από το ελληνικό ζήτημα. Αν η ΕΕ αδυνατεί να επιλύσει ένα πρόβλημα που αφορά λιγότερο από το 2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ και χρέους είναι εύλογο τόσο για τους πολίτες όσο και τις αγορές να αναρωτιούνται κατά πόσο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε μια ενδεχόμενη περισσότερο περίπλοκη κρίση: μια κρίση που μπορεί να προκύψει λόγω πολιτικών και οικονομικών ανταγωνισμών με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τον ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό τομέα, την ανάδυση της Κίνας σε πρώτη οικονομική δύναμη, την επιδείνωση του προσφυγικού ζητήματος».

Κλείνοντας ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ τόνισε «στο ερώτημα αν θέλουμε περισσότερη ή λιγότερη Ευρώπη με βάση τα 5 σενάρια που αναλύει η Λευκή Βίβλος, η απάντηση δεν μπορεί είναι ούτε μονοσήμαντη, ούτε μονολεκτική. Η εμβάθυνση στους θεσμούς, η ολοκλήρωση της οικονομικής πολιτικής προϋποθέτει αναγνώριση των σφαλμάτων, διεύρυνση των διαθέσιμων εργαλείων, ανάπτυξη συγκριτικών πλεονεκτημάτων, ενίσχυση των πιο αδύναμων παικτών».

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, κ. Γ. Καββαθάς συμμετείχε και μίλησε στο 1^ο Forum Κοινωνικών Φορέων που πραγματοποιήθηκε στις 30 Μαΐου 2017 στο ξενοδοχείο ΤΙΤΑΝΙΑ .

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ αφού συνεχάρη την ηγεσίας της Ανώτατης Γενικής Συνομοσπονδίας Συνταξιούχων Ελλάδας για την πρωτοβουλία, εξέφρασε την ελπίδα η εκδήλωση να είναι η αφετηρία πρόκλησης μιας ουσιαστικής ζύμωσης στα δημόσια πράγματα, που θα οδηγήσει σταδιακά στους απαραίτητους θεσμικούς πολιτικούς και κοινωνικούς μετασχηματισμούς, οι οποίοι απαιτούνται για να περάσει η χώρα σε μια νέα εποχή ανάπτυξης και αυτοτέλειας. «Δε μιλώ για αυτονομία και επάρκεια», υπογράμμισε ο κ. Καββαθάς, «διότι σε περιόδους σαν τη σημερινή με τη διεθνή πολυπλοκότητα και την παγκοσμιοποίηση, είναι μάταιο να αναζητούμε λύσεις από το παρελθόν, όντας περίκλειστοι σε ένα δικό μας κόσμο. Με τη σημερινή πρωτοβουλία  ενότητας, δίνουμε το παράδειγμα στα πολιτικά κόμματα, τη ζώσα κοινωνία, όλους τους παραγωγικούς φορείς για να δημιουργήσουμε τους όρους, με αίσθημα εθνικής ευθύνης και κοινωνικής ευαισθησίας, για ένα νέο μοντέλο διαλόγου και διαβούλευσης για τα πραγματικά προβλήματα της χώρας, για ένα νέο μοντέλο αναζήτησης λύσεων. Σκοπός προφανώς δεν είναι η μετεξέλιξη της δράσης αυτής σε ένα νέο πολιτικό φορέα, ούτε η κατάργηση της συνδικαλιστικής μας αυτοτέλειας. Ούτε δηλώνουμε ότι διαθέτουμε τις λύσεις για κάθε ζήτημα και πρόβλημα που απασχολεί τη χώρα.  Τουναντίον, στόχος αυτής της εκδήλωσης είναι να θέσει το πλαίσιο και τις προτεραιότητες για να προχωρήσουμε συντεταγμένα και ενωμένοι, διαμορφώνοντας τους όρους κοινωνικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης στη μετά μνημονίων Ελλάδα (όταν αυτό συμβεί, και ευχόμαστε να γίνει το συντομότερο)».

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ επεσήμανε ότι «η ελληνική κοινωνία και οικονομία βρίσκονται για ακόμη μια φορά παγιδευμένες στις Συμπληγάδες πέτρες μιας συνεχούς διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές, μιας διαπραγμάτευσης που κάθε φορά, ανεξάρτητα από τα κόμματα που κυβερνούν, επιβαρύνει τις συνθήκες ζωής των Ελλήνων πολιτών, απαξιώνει τις ελληνικές επιχειρήσεις, αποδυναμώνει την παραγωγική βάση. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, αλλά και με βάση αυτό που βιώνουμε καθημερινά, δεν υπάρχει ανάλογο φαινόμενο παγκοσμίως σε καιρό ειρήνης, κατά το οποίο σημειώθηκαν τόσο μεγάλες θυσίες από τους πολίτες και τον παραγωγικό ιστό μιας χώρας. Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 27%, ενώ στη Συρία κατά 23%. Οι επιχειρήσεις μειώθηκαν κατά 25%, η κοινωνική προστασία υποβαθμίστηκε, οι άνεργοι αυξήθηκαν».

«Ο κάθε φορέας έχει βιώσει τόσο σε επίπεδο βάσης, αλλά και σε επίπεδο διαβούλευσης με τους διεθνείς φορείς και πιστωτές, τη βαθιά δυσπιστία και απογοήτευση της κοινωνίας για το μέλλον  και τις λύσεις που επιβλήθηκαν», ανέφερε ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ. «Η κρίση δεν ανέκυψε μόνη της», είπε συνεχίζοντας, «αλλά και οι επιπτώσεις των πολιτικών που ασκήθηκαν, διεύρυναν τα προβλήματα σε υπερθετικό βαθμό. Τόσο το πολιτικό προσωπικό, όσο και οι κοινωνικοί φορείς αποτύχαμε να δώσουμε λύσεις, δεν καταφέραμε να ακουστούμε, αποτύχαμε να ορίσουμε όπως αναφέρει και η διακήρυξη το δικό μας πλαίσιο- τις δικές μας πράσινες γραμμές- για την ανασυγκρότηση της χώρας. Ασφαλώς, στην πορεία των πραγμάτων οι κοινωνικοί εταίροι απαξιώθηκαν de facto, είτε σε επίπεδο ρύθμισης (πχ συλλογικές διαπραγματεύσεις), είτε σε επίπεδο διαβούλευσης (εργαλειοθήκη ΟΟΣΑ, νομοσχέδια που εισάγονταν με τη μορφή κατ’ επείγοντος). Οι διεθνείς θεσμοί, τα λόμπι ουσιαστικά υποκατέστησαν συλλήβδην όλες τις λειτουργίες που επιτελούσαν οι κοινωνικοί εταίροι και οι κοινοβουλευτικές ομάδες, ενώ ταυτόχρονα συρρίκνωσαν το χρόνο και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης ήταν λιγότερη δημοκρατία,  προχειρότητα στις αποφάσεις και η κατ’ επίφαση διαφάνεια. Ατέλειωτες διαβουλεύσεις, χωρίς ποτέ να λαμβάνονται υπόψη αυτά που κατέθετε η συντριπτική πλειονότητα των κοινωνικών εταίρων. Αυτή η διαδικασία υποκατάστασης οδήγησε το πολιτικό προσωπικό σε ταχείες διαδικασίες αποσύνθεσης και αναλωσιμότητας και τους πολίτες σε παραίτηση από συνδικαλιστική και συλλογική δράση. Είναι σαφές ότι αυτή την πορεία των πραγμάτων, έχουμε χρέος να αντιστρέψουμε, παρά το σημαντικό βαθμό περιθωριοποίησης του πολιτικού συστήματος και του συνδικαλιστικού κινήματος».

Τέλος, ο κ. Καββαθάς τόνισε ότι «ο σκοπός της πρωτοβουλίας μας είναι συμβολικός αλλά και πραγματικός: από τη μια θα δώσουμε ένα υπόδειγμα πολιτικής και κοινωνικής συμπεριφοράς, από την άλλη θα είμαστε προετοιμασμένοι να προτείνουμε και να διεκδικήσουμε απτές πολιτικές. Χρέος μας είναι η παρέμβαση στο δημόσιο διάλογο, να δημιουργήσει όρους προόδου για το πολιτικό σύστημα, τη συλλογική έκφραση της κοινωνίας, τους πολίτες, τη νέα γενιά».

Στο Forum συμμετείχαν: Α.Γ.Σ.Σ.Ε (Ανωτάτη Γενική Συνομοσπονδία Συνταξιούχων Ελλάδος) – ΓΣΕΒΕΕ (Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος) – Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών – ΕΣΕΕ (Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας – Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών – Ανωτάτη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος – Ένωση Φορολογουμένων Ελλάδος – Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος – Πανελλήνια Ομοσπονδία Στρατιωτικών – ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων).

Ολόκληρη η ομιλία του Πρόεδρου της ΓΣΕΒΕΕ στο 1ο Forum Κοινωνικών Φορέων

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, κ. Γ. Καββαθάς παρευρέθηκε και μίλησε στη δημόσια ακρόαση που πραγματοποίησε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) για το ρόλο των οικογενειακών και παραδοσιακών επιχειρήσεων στην περιφερειακή ανάπτυξη.

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ υπογράμμισε ότι «η Ευρώπη αναγνωρίζει, σταδιακά ότι ο ρόλος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι πιο νευραλγικός από όσο έχει αρχικά εκτιμηθεί, εκτείνεται σε διάφορα πεδία άσκησης πολιτικής, και ότι η συμβολή στην προστιθέμενη αξία είναι ιδιαίτερα κρίσιμο μέγεθος που δεν πρέπει να αγνοείται. Παράλληλα, διακρίνουμε μια στροφή του δημόσιου διαλόγου από τη μονοσήμαντη προσήλωση στις επονομαζόμενες επιχειρήσεις νέου τύπου, τα start-ups κλπ και τις νέες τεχνολογίες, στην ανάγκη να ενισχυθεί ο εθνικός κορμός της επιχειρηματικότητας που σε μεγάλο ποσοστό αποτελείται από οικογενειακές επιχειρήσεις, ή επιχειρήσεις με παράδοση και ιστορία σε αυτό που προσφέρουν ως προϊόν ή υπηρεσία.  Ωστόσο, αυτή η στροφή στην αντίληψη δεν έχει μετουσιωθεί ακόμη σε πολιτική πρωτοβουλία και δράση ενίσχυσης των δυνατοτήτων των οικογενειακών επιχειρήσεων. Οι κοινωνικοί εταίροι έχουμε χρέος να αναδείξουμε τις μορφές  ενίσχυσης των οικογενειακών επιχειρήσεων με βάση τις οποίες θα πρέπει να σχεδιαστούν οι εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές. Ειδικότερα, σε περιφερειακό επίπεδο, ο ρόλος των μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων καθίσταται περισσότερο σημαντικός και ζωογόνος ως προς την τοπική ανάπτυξη και την αναστολή της ερημοποίησης της υπαίθρου.»

«Στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το 60-90% των επιχειρήσεων (ανάλογα με τη χώρα) είναι οικογενειακές και, σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην ΕΕ συνεισφέρουν στα 2/3 του ΑΕΠ και των θέσεων απασχόλησης. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι με τον όρο οικογενειακή επιχείρηση δεν ορίζουμε μια περιορισμένη σε οικονομικό ορίζοντα, απασχόληση και δίκτυα επιχείρηση: πρόκειται για επιχειρήσεις που μπορεί να είναι από Ανώνυμες Εταιρείες, έως και προσωπικές, ατομικές επιχειρήσεις με εξαγωγικό ή υπερτοπικό προσανατολισμό που έχουν κατορθώσει να διατηρήσουν τον οικογενειακό χαρακτήρα στη λήψη αποφάσεων και την διοικητική πυραμίδα, ενώ συνήθως απασχολούν και συμβοηθούντα μέλη. Επίσης, μπορεί να είναι επιχειρήσεις με αμιγώς τοπικό χαρακτήρα και περιορισμένη εμβέλεια δράσης. Αυτή η ετερογένεια διαμορφώνει επομένως την ανάγκη μόχλευσης διαφορετικών εργαλείων στήριξης της επιχειρηματικότητας. Για άλλες επιχειρήσεις απαιτείται μεγαλύτερος βαθμός διείσδυσης σε αλυσίδες αξίας, για τις πιο μικρές χρειάζεται το κατάλληλο δίκτυο ενημέρωσης και ευρύτερη ευελιξία ως προς το σκέλος της σύστασης και λειτουργίας (λιγότερη γραφειοκρατία και κόστος συμμόρφωσης).

Στην Ελλάδα, η οποία συνεχίζει να βαδίζει στο ακανθώδες μονοπάτι της κρίσης, αλλά και στην αναποτελεσματική διαχείρισή της, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις είναι ακόμη οξύτερα:

– Είναι θεσμικά, (ελλιπής ενημέρωση για τη διαδικασία μεταβίβασης, έκδοση νέας άδειας λειτουργίας, κλπ), υπό την έννοια ότι δεν υπάρχει ένας κώδικας ενεργειών ο οποίος επιτρέπει τη βήμα- βήμα προσέγγιση και υποστήριξη του επιχειρηματία. Παρά τα θετικά βήματα στον τομέα καταπολέμησης της γραφειοκρατίας και απλοποίησης των διαδικασιών, παραμένει το πρόβλημα της επικοινωνίας κράτους- επιχειρηματία- καταναλωτή. Η ΓΣΕΒΕΕ θεωρεί ότι υπάρχει πεδίο παρέμβασης εκ μέρους των τριτοβάθμιων οργανώσεων σε αυτό το σκέλος.

– Είναι φορολογικά, (υψηλή φορολογία μεταβίβασης, «άτυπη» μεταβίβαση, κλπ) και χρηματοδοτικά (έλλειψη οικονομικών και φορολογικών κινήτρων, προσαρμογή προσωπικού, συρρίκνωση κλάδου ή δραστηριότητας, κλπ) και,

– Ασφαλώς είναι και κοινωνικά- εργασιακά, (ικανότητες και δεξιότητες του διαδόχου, κατάρτιση του διαδόχου, κλπ), υπό την έννοια της αδυναμίας των επιχειρήσεων να αναγνωρίσουν πρώτιστα τις ανάγκες σε προσωπικό και δευτερευόντως να προσελκύσουν τους κατάλληλους υποψηφίους. Επομένως, οι οικογενειακές επιχειρήσεις χρειάζονται υποδομές συμβουλευτικής και αξιολόγησης ανθρώπινου δυναμικού. Τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης απέτυχαν να προετοιμάσουν το έδαφος στη διάρκεια των προηγούμενων ετών.

Όπως προαναφέραμε, μια σημαντική πτυχή της οικογενειακής επιχείρησης είναι η μεταβίβαση από γενιά σε γενιά και η επιτυχημένη διαδοχή. Τα κίνητρα μεταβίβασης στη χώρα μας είναι περιορισμένα και το πλαίσιο αντιαναπτυξιακό (δεν υπάρχουν φοροαπαλλαγές, οι υψηλές οφειλές καθιστούν μη ελκυστική ή αδύνατη τη μεταβίβαση κλπ).

Η κρισιμότητα της επιτυχημένης διαδοχής σε μια οικογενειακή επιχείρηση, επιβεβαιώνεται και αποδεικνύεται από τα πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία προβλέπει ότι το 1/3 των επιχειρηματιών της Ε.Ε., και κυρίως αυτών που διαχειρίζονται οικογενειακές επιχειρήσεις, θα είχε αποσυρθεί μέχρι το 2016. Σύμφωνα µε τις ίδιες εκτιμήσεις της Ε.Ε., αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις έως και για 690.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και για 2,8 εκατομμύρια θέσεις απασχόλησης κάθε έτος.

Επιπρόσθετα, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο το 30%, δηλαδή 3 στις 10 οικογενειακές επιχειρήσεις επιβιώνουν με τη μετάβαση στη δεύτερη γενιά, ενώ μόνο το 10%, δηλαδή 1 στις 10 οικογενειακές επιχειρήσεις καταφέρνουν να διατηρήσουν την οικογενειακή επιχείρηση με τη μετάβαση στην τρίτη γενιά, ενώ αντίστοιχα, μόνο το 3%, δηλαδή 3 στις 100 οικογενειακές επιχειρήσεις καταλήγουν στην τέταρτη γενιά.»

Τέλος, ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ τόνισε ότι «υπάρχει ένα σημείο που αποτελεί την κρίσιμη μεταβλητή που προσδιορίζει το ειδικό βάρος της οικογενειακής επιχείρησης: είναι η συμβολή στην απασχόληση, η τεχνολογική συνέχεια, η περιφερειακή ολοκλήρωση και κατ’ επέκταση η συμβολή στην κοινωνική συνοχή και κοινωνική αρμονία.»

Ολόκληρη η ομιλία του Προέδρου της ΓΣΕΒΕΕ, κ. Γ. Καββαθά

Η χώρα βρίσκεται τα τελευταία επτά χρόνια σε μια δίνη που φαίνεται να οδηγεί σε βαθύτερη και πιο οδυνηρή κρίση.

Πέρα από την αυτονόητη ανησυχία μας για τους πολίτες που εκπροσωπούμε, δέκα (10) Κοινωνικοί Φορείς πραγματοποιούν στις:

Είναι μια προσπάθεια η οποία ενώνει τις ανησυχίες και τον προβληματισμό μας , τις σκέψεις μας αλλά και τις προτάσεις μας , με στόχο να βοηθήσουν στην έξοδο από την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση.

Είναι πέραν πάσης αμφιβολίας ότι καμία Κοινωνική Ομάδα δεν μπορεί να ευημερεί από μόνη της. Αντίθετα, πιστεύουμε, ότι ενώνοντας τις ανησυχίες και κυρίως τη φωνή μας, θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε μια νέα αφετηρία προσδοκίας.

Στο FORUM συμμετέχουν: Α.Γ.Σ.Σ.Ε (Ανωτάτη Γενική Συνομοσπονδία Συνταξιούχων Ελλάδος) – ΓΣΕΒΕΕ (Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος) – Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών- ΕΣΕΕ (Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας – Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών – Ανωτάτη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος – Ένωση Φορολογουμένων Ελλάδος – Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος – Πανελλήνια Ομοσπονδία Στρατιωτικών – ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων)

Σχετικά αρχεία:

• Κοινή διακήρυξη
• Αφίσα

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, κ. Γ. Καββαθάς παρευρέθηκε σε ημερίδα φόρουμ που διοργάνωσε η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονομίας & ανάπτυξης με τίτλο «Αποτελέσματα Φόρουμ για τη Βιομηχανία ένα χρόνο μετά – Προοπτικές» στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 25 Μαΐου 2017.

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ στο χαιρετισμό του τόνισε ότι αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τη χώρα η άμεση  ανακατεύθυνση της ατζέντας σε αναπτυξιακές στρατηγικές, όχι μόνο για λόγους ψυχολογίας της αγοράς, αλλά γιατί πρέπει να περάσουμε σε ένα ρεαλισμό δράσης και δημιουργίας, προσαρμοσμένο στα ελληνικά δεδομένα. «Λέγοντας αυτό, θα ήθελα να τονίσω για να μην παρερμηνευτώ ότι, όταν η ΓΣΕΒΕΕ καλεί για προσαρμογή των οικονομικών πολιτικών στα δεδομένα της εθνικής οικονομίας, με το φορτίο που περιέχει η παράδοση, η κουλτούρα, η γεωγραφική ταυτότητα και η εν γένει τοπικότητα, δεν εννοεί ότι θα πρέπει να μείνουμε προσκολλημένοι στο στείρο παραγωγικό μοντέλο του παρελθόντος, το οποίο έχει εξαντλήσει τα όριά του. Αντίθετα, προτείνουμε κάποια από αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά να καταστούν συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία θα συμπαρασύρουν τομείς που ενδιαφερόμαστε να αναπτύξουμε όπως είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός, το ηλεκτρονικό εμπόριο, η αγροδιατροφική αλυσίδα, οι κατασκευές, η μεταποίηση στους τομείς κεραμικής, αργυροχρυσοχοΐας, χειροτεχνίας που περικλείουν ένα σημαντικό φορτίο προστιθέμενης αξίας με σημαντική αναπτυξιακή διάσταση και συνεισφορά στην απασχόληση και τη βιοτεχνία.  Ορισμένοι τομείς αναλύονται εκτεταμένα στην έκδοση της ΓΓ Βιομηχανίας.»

«Είναι κοινός τόπος ότι η ελληνική οικονομία πρέπει να περάσει το κατώφλι της μεταπρατικής οικονομίας προς την κατεύθυνση υιοθέτησης ενός πιο εξωστρεφούς, επενδυτικού μοντέλου, που θα ενισχύσει τη μεταποίηση και τα διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά που παράγονται στη χώρα. Όμως, η απλουστευτική άποψη ότι πρώτα εφαρμόζω πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης, στη συνέχεια συρρικνώνω την εγχώρια κατανάλωση και μετά αναπτύσσω τα εργαλεία για την κινητοποίηση επενδύσεων, είναι μια ξεπερασμένη από τα πράγματα αντίληψη με απτά αποτελέσματα αποτυχίας. Είναι μια συνταγή που έπληξε ταυτόχρονα εμπόριο, μεταποίηση, πρωτογενή παραγωγή, είναι μια συνταγή που περιόρισε εξαγωγές και συνέργιες.»

Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ κατέθεσε ένα πυρήνα προτάσεων:

1) Στο σκέλος της χρηματοδότησης, τα κόκκινα δάνεια αποτελούν αναμφίβολα τη μεγαλύτερη πρόκληση της περιόδου αυτής, καθώς πάνω από το 45% των δανείων δεν εξυπηρετούνται ομαλά. Η επιτάχυνση της αποτελεσματικής εφαρμογής του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών αποτελεί ζήτημα πρώτης γραμμής. Ζητούμενο είναι ασφαλώς η αποφυγή διευκόλυνσης των στρατηγικών κακοπληρωτών, αλλά και η ομαλή εξυπηρέτηση εκείνων των οποίων οι οικονομικές αποφάσεις παρασύρθηκαν από τη βιαιότητα της προσαρμογής, το ατελέσφορο πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής, την υπερβολική φορολογία. Παρά το γεγονός ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν το 99,6% των επιχειρήσεων και έχουν το 85% της απασχόλησης, οριακά συμμετέχουν ως μερίδιο στο 40% των επιχειρηματικών δανείων 6.000 ΑΦΜ οφείλουν 29 δισ.

2) Παράλληλα με τις λύσεις για τα κόκκινα δάνεια, απαραίτητο εργαλείο είναι το θεσμικό πλαίσιο, που επιτρέπει τη διαφοροποίηση των εργαλείων και πηγών χρηματοδότησης ώστε να ταιριάζει στις ανάγκες της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες προώθησης σύγχρονων εργαλείων μικροχρηματοδότησης, συμμετοχικής χρηματοδότησης, factoring και άλλων μορφών συνεταιριστικής τραπεζική.

3) Η δημιουργία αναπτυξιακού ταμείου για ΜμΕ, με ενθάρρυνση θεσμικών επενδυτών, διεθνών χρηματοπιστωτικών αναπτυξιακών ομίλων, περιφερειών αλλά και μικρών επιχειρήσεων, (υπό το χαρακτήρα τοποθέτησης αφορολόγητων κεφαλαίων για επενδύσεις), θα ενισχύσει τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και της περιφερειακής ανάπτυξης.

4) Ενεργές πολιτικές παρέμβασης πρέπει να εφαρμοστούν ως προς τις διαδικασίες μεταβίβασης επιχειρήσεων, ιδιαίτερα οικογενειακών σε επιχειρηματίες 2ης και 3ης γενιάς. Αλλά και για εκείνους που αποτυγχάνουν, θα πρέπει να προβλεφθεί μέριμνα, η οποία δε θα πρέπει να περιοριστεί σε δράσεις κοινωνικής πολιτικής για τον περιθωριοποιημένο επαγγελματία, αλλά κυρίως πρέπει να αναδειχθούν δράσεις κοινωνικής επιχειρηματικότητας και επανένταξης του στην αγορά. Το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, σε συνεργασία με το ΕΕΑ, ήδη υλοποιεί το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για την Έγκαιρη Προειδοποίηση των Επιχειρήσεων που βρίσκονται σε κρίση και φιλοδοξεί να παράσχει στην πολιτεία την τεχνογνωσία και τα στοιχεία, ώστε να θεσμοθετηθεί ένας μηχανισμός προειδοποίησης, διάσωσης  επιχειρήσεων και 2ης ευκαιρίας.

5)  Στο σκέλος των συνεργιών, είναι ώριμες οι συνθήκες για να διαμορφωθεί ένα σύγχρονο νομικό πλαίσιο για τη δημιουργία συνεργατικών ενώσεων/ σχηματισμών. Είναι απαραίτητο στοιχείο για την ενθάρρυνση νέων επενδύσεων μικρής και μεσαίας κλίμακας. Ακολούθως, θα πρέπει να ακολουθήσουν ειδικά προγράμματα για τη χρηματοδότηση των συνεργατικών σχηματισμών, κοινοπραξιών, συνεργιών καινοτομίας και των ανοιχτών κέντρων εμπορίου. Η δέσμευση της επιχείρησης για συμμετοχή σε οργανωμένο συνεργατικό σχήμα cluster μπορεί να αφορά σε ενιαία διαμόρφωση χώρων, αποθηκών, logistics- μεταφορών αλλά και κοινών ερευνών αγοράς και ανάπτυξης νέων αγαθών. Προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί για δράσεις εξωστρέφειας και ανάπτυξης της εσωτερικής αγοράς. Αυτή η στρατηγική πρέπει να καταλήγει στην ένταξη των μικρών επιχειρήσεων στις αλυσίδες αξίας, στη συνεργασία μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων.

6) Στο σκέλος της προώθησης της επιχειρηματικότητας και της μείωσης των γραφειοκρατικών εμποδίων, αναγνωρίζουμε ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα,

7) Τέλος, θέλω να αναφερθώ σε 2 σημαντικές διαστάσεις για τη συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ιδιαίτερα του τομέα μεταποίησης, στην διεθνή και εσωτερική οικονομική ζωή:

α) η συμμετοχή των ΜμΕ στις δημόσιες συμβάσεις είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την τοπική ανάπτυξη και τη μεταφορά τεχνολογίας/ καινοτομίας. Σε μια περίοδο που είναι υπαρκτή η απειλή της συγκέντρωσης των δημοσίων προμηθειών με πρόφαση δημοσιονομικούς λόγους, οι πολιτικές προμηθειών θα πρέπει να στοχεύσουν στην απλούστευση, διαφάνεια και διάχυση της πληροφόρησης και των τεχνικών λεπτομερειών, ώστε να διασφαλιστεί η μέγιστη συμμετοχή.

β) Οι ελληνικοί κλάδοι μεταποίησης πρέπει να συμμετέχουν επίσης σε όλες τις διεργασίες που αφορούν τη διεθνοποίηση της ελληνικής οικονομίας, τις άμεσες ξένες επενδύσεις. Κρίσιμοι τομείς όπως η ναυτιλία, οι μεταφορές, οι ενεργειακοί κόμβοι, οι κατασκευές, η ψηφιακή ανάπτυξη, αμυντική βιομηχανία απαιτούν τη συμμετοχή των ελληνικών επιχειρήσεων (μικρών και μεγαλύτερων) τόσο στην προστιθέμενη αξία, όσο και στο σκέλος της υιοθέτησης νέας τεχνολογίας.»

Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία