Η Ευρωπαϊκή Ο.Κ.Ε. (Ε.Ο.Κ.Ε.) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πραγματοποίησε ημερίδα στις 2/6/2017, με αφορμή τη Λευκή Βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για το μέλλον της Ευρώπης: «Προβληματισμοί και σενάρια για την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 έως το 2025». Στην εκδήλωση, που έλαβε χώρα στην αίθουσα της Γερουσίας της Βουλής, παρουσιάστηκαν 5 πιθανά σενάρια για το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, κ. Γ. Καββαθάς στην ομιλία του ανέφερε «είναι σαφές ότι η χώρα και οι κοινωνικοί εταίροι οφείλουν να παρακολουθούν στενά την ατζέντα που διαμορφώνεται στο ευρωπαϊκό σκηνικό, όπως είναι σαφές ότι ο πυρήνας της Ευρώπης πρέπει να πλησιάσει πιο κοντά στις αδήριτες ανάγκες και ιδιαιτερότητες της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Αποτελεί γενική παραδοχή ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δέχτηκε την περίοδο της κρίσης ισχυρούς κραδασμούς, τόσο στο επίπεδο της πολιτικής νομιμοποίησης και εκπροσώπησης, όσο και στο επίπεδο της διοικητικής και οικονομικής αποτελεσματικότητας και αδυναμίας επίλυσης των προβλημάτων που ανέκυψαν εξ αιτίας της αναδιάταξης στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας και της αναδιάρθρωσης ισχύος στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι υπερσυντηρητικές δυνάμεις που ανέλαβαν την οικονομική διοίκηση της ΕΕ τα τελευταία 10-15 χρόνια έθεσαν στο περιθώριο την ατζέντα για μια πιο δημιουργική, ενωμένη Ευρώπη σύγκλισης και συνοχής και προέταξαν την ανταγωνιστικότητα, ακόμη και μεταξύ των χωρών της ΕΕ, ως κυρίαρχο ζητούμενο στοιχείο για την Ευρώπη του 2030. Προφανή θύματα αυτής της νέας στρατηγικής ήταν και παραμένουν οι χώρες της περιφέρειας, οι οποίες μαζί με τις δομικές τους αδυναμίες, έφεραν το βάρος υιοθέτησης επώδυνων μεταρρυθμίσεων και πολιτικών, οι οποίες ελάχιστα βελτίωσαν τη θέση τους στο νέο οικονομικό μοντέλο».
«Σε αυτό το πλαίσιο», συνέχισε ο κ. Καββαθάς «οι Ευρωπαίοι πολίτες βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια σειρά από παρεμβάσεις που επέτειναν την οικονομική ανασφάλεια, αύξησαν τις ανισότητες, συρρίκνωσαν το κράτος πρόνοιας και διεύρυναν το χάσμα Βορρά-Νότου. Παράλληλα, νέες προκλήσεις αναδείχθηκαν στο εσωτερικό της Ευρώπης: προσφυγικό, περιφερειακές συγκρούσεις, τρομοκρατία, πολιτικός εξτρεμισμός, αδυναμία ελέγχου του χρηματοπιστωτικού οικοδομήματος.
Ο ευρωσκεπτικισμός, η αποξένωση, η αμφισβήτηση της ευρωπαϊκής προοπτικής, ο λαϊκισμός δεν προέκυψαν τυχαία. Ήταν τα αποτελέσματα διάψευσης των προσδοκιών των Ευρωπαίων πολιτών σχετικά με τα οφέλη από την πορεία ολοκλήρωσης του ευρωπαϊκού οράματος. Ήταν το αποτέλεσμα υπαναχώρησης από τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες της αλληλεγγύης, της συνεννόησης, της επικοινωνίας και διαλόγου. Συνέπεια της επικράτησης της εθνικής περιχαράκωσης στις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης. Σήμερα είναι καταφανές ότι οι θεσμοί στην ΕΕ λειτουργούν λιγότερο δημοκρατικά, το ευρωκοινοβούλιο δεν έχει ουσιαστικό αποφασιστικό χαρακτήρα, οι οικονομικές πολιτικές δεν αποφασίζονται με διαφάνεια. Η ΕΟΚΕ και η ΟΚΕ έχουν σπουδαίο ρόλο να διαδραματίσουν για την αναστροφή του κλίματος αυτού και την εμπέδωση του κοινωνικού διαλόγου.
Οι Βρετανοί πολίτες είδαν στο παραπάνω πλαίσιο τον καθρέφτη του μέλλοντός τους, και έστω με οριακά ποσοστά, έθεσαν εαυτό εκτός ευρωπαϊκού project. Παρά τις περιφερειακές διαφορές και τις ιδιαιτερότητες που μπορεί κανείς να εντοπίσει στην περίπτωση της Βρετανίας, το Brexit αποτέλεσε αναμφίβολα τη λυδία λίθο, που μετατόπισε οριστικά την ατζέντα για το μέλλον της Ευρώπης. Κατά μια έννοια, για αυτό το λόγο είμαστε σήμερα εδώ. Για να συζητήσουμε και αναλογιστούμε ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος για να κινητοποιηθούν οι δυνάμεις υπεράσπισης της κοινής ευρωπαϊκής πορείας, χωρίς άλλες καθυστερήσεις, χωρίς ετεροβαρείς πολιτικές. Προσωπικά, πιστεύω ότι η συστράτευση που είδαμε τελευταία στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή είναι θετική αλλά πρέπει να συνεχιστεί με ειλικρίνεια και θάρρος για υιοθέτηση ριζοσπαστικότερων πολιτικών και εξεύρεσης λύσεων σε κρίσιμα πεδία οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Πρόεδρος Γιούνκερ έσπευσαν να διαμορφώσουν ένα μενού επιλογών για την Ευρώπη του μέλλοντος, μια Λευκή Βίβλο τις σελίδες των οποίων καλούνται να συγγράψουν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες. Είχαν προηγηθεί και άλλες θετικές, δειλές ασφαλώς πρωτοβουλίες σχετικά με την κινητοποίηση των επενδύσεων και τις αναπτυξιακές (πακέτο Γιούνκερ). Όμως, δεν πρέπει να είμαστε υπερβολικά αισιόδοξοι, αν δεν δούμε πραγματικά σημάδια αλλαγής στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Θεωρώ ότι ένας σημαντικός τροφοδότης της ευρωπαϊκής κρίσης παραμένει η διαρκής παλινδρόμηση και καθυστέρηση που υπάρχει γύρω από το ελληνικό ζήτημα. Αν η ΕΕ αδυνατεί να επιλύσει ένα πρόβλημα που αφορά λιγότερο από το 2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ και χρέους είναι εύλογο τόσο για τους πολίτες όσο και τις αγορές να αναρωτιούνται κατά πόσο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε μια ενδεχόμενη περισσότερο περίπλοκη κρίση: μια κρίση που μπορεί να προκύψει λόγω πολιτικών και οικονομικών ανταγωνισμών με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τον ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό τομέα, την ανάδυση της Κίνας σε πρώτη οικονομική δύναμη, την επιδείνωση του προσφυγικού ζητήματος».
Κλείνοντας ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ τόνισε «στο ερώτημα αν θέλουμε περισσότερη ή λιγότερη Ευρώπη με βάση τα 5 σενάρια που αναλύει η Λευκή Βίβλος, η απάντηση δεν μπορεί είναι ούτε μονοσήμαντη, ούτε μονολεκτική. Η εμβάθυνση στους θεσμούς, η ολοκλήρωση της οικονομικής πολιτικής προϋποθέτει αναγνώριση των σφαλμάτων, διεύρυνση των διαθέσιμων εργαλείων, ανάπτυξη συγκριτικών πλεονεκτημάτων, ενίσχυση των πιο αδύναμων παικτών».